Als de grootste moskee in Zuidoost-Azië is de Istiqlal-moskee niet alleen een gebedshuis, maar ook een nationaal symbool dat historische waarde, architectonische betekenis en diversiteit samenbrengt.
Gelegen in het hart van de hoofdstad Jakarta, draagt deze moskee een lange geschiedenis van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd en een architectonisch concept dat rijk is aan symboliek.
De Geschiedenis van de Istiqlal-moskee: Van Onafhankelijkheidsidee tot Realisatie
De geschiedenis van de Istiqlal-moskee is onlosmakelijk verbonden met de geest van de onafhankelijkheid. De naam "Istiqlal" komt uit het Arabisch en betekent "onafhankelijkheid".
Het idee om deze moskee te bouwen ontstond kort na de Indonesische onafhankelijkheid, als uiting van dankbaarheid en als nationaal symbool voor de moslimgemeenschap in Indonesië.
De proklamator en eerste president van de Republiek Indonesië, Ir. Soekarno, was de sleutelfiguur achter dit project. De eerste steen werd gelegd op 24 augustus 1961, maar de bouw werd pas in 1978 voltooid.
De bouw van deze moskee was een nationaal project waarin verschillende elementen van de Indonesische samenleving samenkwamen, inclusief religieuze diversiteit, want zelfs een protestantse predikant, Friedrich Silaban, werd aangesteld als de architect.
De Architect van de Istiqlal-moskee: Het Grote Werk van Friedrich Silaban
Een van de meest opmerkelijke feiten is dat de architect van de Istiqlal-moskee geen moslim was, maar een Batak Toba-christen, Friedrich Silaban.
Hij won de ontwerpwedstrijd voor de Istiqlal-moskee die in 1955 werd georganiseerd, en liet daarmee tientallen andere deelnemers achter zich.
Silaban introduceerde een modern-minimalistisch architectuurconcept met een monumentaal karakter. Het ontwerp van de moskee bevat diepgaande filosofieën:
- Het aantal hoofdzuilen is twaalf, als verwijzing naar de geboortedatum van de profeet Mohammed (12 Rabiul Awwal).
- De hoofddoem heeft een diameter van 45 meter, als symbool voor het jaar van de Indonesische onafhankelijkheid (1945).
- De enkele minaret van 96 meter symboliseert de 99 Asmaul Husna (Schoonste Namen van Allah), met een verheven vorm als herinnering aan de grootsheid van God.
- De combinatie van symbolische betekenis en indrukwekkende structuur maakt de Istiqlal-moskee tot een inspirerend staaltje architectuur.
Bijzondere Kenmerken van de Istiqlal-moskee
Gelegen aan Jl. Taman Wijaya Kusuma, Pasar Baru, Sawah Besar, Centraal-Jakarta, heeft de moskee verschillende unieke kenmerken die andere moskeeën in Jakarta niet bezitten.
De moskee beslaat een oppervlakte van 9,5 hectare en biedt plaats aan meer dan 200.000 gelovigen. Er bevindt zich ook een reusachtige bedug (trommel) van meer dan een eeuw oud, afkomstig uit Garut, West-Java.
Daarnaast beschikt de hoofdgebedsruimte over een geavanceerd akoestisch systeem dat geen digitale luidsprekers gebruikt, maar vertrouwt op geluidsreflecties van metalen wanden.
Wat ook opmerkelijk is, is de nabijheid van de Istiqlal-moskee tot de Kathedraal van Jakarta, wat een krachtig symbool van religieuze tolerantie is.
De Istiqlal-moskee als Religieuze en Educatieve Toeristische Bestemming
De Istiqlal-moskee is tegenwoordig een prominente religieuze toeristische bestemming in Jakarta. Niet alleen moslims, maar ook bezoekers van andere religies en nationaliteiten komen om de indrukwekkende architectuur te bewonderen en de serene spirituele sfeer te ervaren.
Het moskeebeheer biedt educatieve rondleidingen aan onder leiding van officiële gidsen, met uitleg over de geschiedenis, ontwerpfilosofie en nationale waarden die in het gebouw zijn verwerkt.
Daarnaast zijn er tentoonstellingen en een bibliotheek met archieven over de bouwgeschiedenis van de moskee en een verzameling islamitische literatuur.
Voor scholieren, studenten en onderzoekers biedt een bezoek aan de Istiqlal-moskee diepgaand inzicht in hoe een gebedsplaats ook een centrum van educatie, interreligieuze dialoog en nationale architecturale trots kan zijn.
De combinatie van spirituele en educatieve waarde maakt de Istiqlal-moskee uniek in vergelijking met andere moskeeën in Indonesië.
De Istiqlal-moskee is niet alleen een gebedsplaats voor moslims, maar ook een cultureel meesterwerk, een historisch symbool en een tastbaar bewijs van Indonesische tolerantie. Met een architectonisch ontwerp vol betekenis en een trotse geschiedenis zal Istiqlal altijd een belangrijk onderdeel blijven van de reis van deze natie.
