Stel je een stille ochtend op Bali voor, waar dauw nog aan de bladeren hangt en in de verte majestueus de berg Agung de hemel raakt.
Op de helling van deze heilige berg ligt het grootste spirituele complex van het eiland, bekend als Pura Besakih. Deze plek is niet alleen een toeristische bestemming, maar ook een reis van de ziel. Ben je klaar om Pura Besakih dieper te verkennen?
Kennismaking met Pura Besakih: De Grootste en Heiligste Tempel van Bali
Naast de grootste tempel is Pura Besakih ook de heiligste tempel voor hindoes op Bali. De naam Besakih is afgeleid van het Sanskrietwoord ‘Wasuki’, wat ‘veiligheid’ betekent.
1. Strategische Ligging op Hoogte
Pura Besakih bevindt zich in het dorp Besakih, district Rendang, Karangasem, precies aan de zuidwestelijke helling van de berg Agung, op een hoogte van ongeveer 1.000 meter boven zeeniveau.
De locatie ligt op ongeveer 2 uur rijden van Ubud of 2,5 uur van Kuta, bereikbaar met auto, motor of door een lokale reis te huren.
Pura Besakih werd gekozen vanwege zijn heilige status sinds oude tijden. Het dorp heette vroeger Hulundang Basukih en veranderde later in Besakih.
De naam van de tempel verwijst ook naar de mythologie van de draak Basuki, een heilig wezen dat de balans bewaakt van de berg Mandara, symbool van bescherming en harmonie in het universum voor de Balinese hindoes.
Wanneer je hier aankomt, word je begroet door een magisch uitzicht van rijen majestueuze tempels tegen een groene achtergrond en zachte nevel die langzaam neerdaalt, waardoor de sfeer zowel stil als ontroerend is.
2. Bijnaam ‘Moedertempel’ of ‘Mother Temple’
Pura Besakih wordt ook wel de ‘Mother Temple of Bali’ genoemd, of ‘Pura Ibu’ in het Balinees. Dit komt doordat het ‘Huluning Bali Rajya’ is, wat betekent het spirituele centrum van Bali.
Bovendien staat Pura Besakih in het noordoosten van de berg Agung, de richting van de zonsopgang, die wordt gezien als een symbool van leven en heiligheid. Dit maakt Pura Besakih tot de ziel van alle tempels op Bali.
3. Spirituele Betekenis van Pura Besakih
Voor de Balinese hindoes is Pura Besakih de belangrijkste plek voor aanbidding van de Drie Goden: Brahma (de schepper), Wisnu (de beschermer), en Siwa (de vernietiger).
Hier zie en voel je hoe elke offergave, van wierook tot gefluisterde gebeden, een uitdrukking is van dankbaarheid en een levende vorm van het concept Tri Hita Karana.
Tri Hita Karana betekent de balans tussen pawongan (mensen), palemahan (de natuur/het universum), en Sang Hyang Widhi Wasa (God). In Pura Besakih is Tri Hita Karana niet alleen een filosofie, maar de adem van elke spirituele activiteit van de Balinese hindoes.
Beeindruckende Struktur und Tempelkomplex
Am Hang des Gunung Agung gelegen, beeindruckt Pura Besakih mit einer majestätischen Bauweise und einem weitläufigen Tempelkomplex, der Besucher sofort in seinen Bann zieht.
1. Bestehend aus Dutzenden großen und kleinen Tempeln
Der Tempelkomplex von Pura Besakih ist nicht einfach nur ein einzelnes heiliges Bauwerk, sondern eine weitläufige Ansammlung von heiligen Stätten mit großer Bedeutung. Er umfasst 23 große und kleine Tempel, von denen jeder eine einzigartige spirituelle Funktion erfüllt.
Das Zentrum bildet der Pura Penataran Agung, wo bedeutende Zeremonien abgehalten werden. Die übrigen Tempel dienen als Rückzugsorte zum Meditieren, zur Einkehr oder für persönliche Rituale.
Alle Tempel zusammen bilden eine lebendige spirituelle Einheit, die seit Jahrhunderten sorgfältig bewahrt wird.
2. Symbolik in der Anordnung
Die Anordnung von Pura Besakih ist nicht nur ästhetisch, sondern tief von Philosophie geprägt. Der gesamte Komplex wurde nach dem Konzept des Tri Hita Karana errichtet, den drei Harmonien, die das Leben der Balinesischen Hindus grundlegend bestimmen: Mensch, Natur und Gott.
Die Ausrichtung der Gebäude trägt ebenfalls spirituelle Bedeutung: Tempelbauten, die nach oben zur Flanke des Gunung Agung gerichtet sind, symbolisieren die Nähe zum Göttlichen.
Die horizontal ausgerichteten Gebäude folgen dem Terrain und den Himmelsrichtungen und spiegeln die Beziehungen zwischen Menschen und das soziale Leben wider. Diese harmonische Anordnung sorgt dafür, dass Besucher hier Ruhe und Frieden spüren.
3. Prächtige traditionelle Architektur
Die Architektur von Pura Besakih ist ein lebendiges Zeugnis der alten balinesischen Baukunst, die bis heute erhalten geblieben ist.
Die mehrstufigen Dächer aus Arenga-Fasern (ijuk), bekannt als Meru, zeigen mit ihrer Stufenzahl den Grad der Heiligkeit und die Ehrung der Götter.
Auf der anderen Seite schmücken kunstvolle Steinmetzarbeiten die Wände und Schreine (pelinggih), die jeweils Symbole und Geschichten der Vorfahren darstellen.
Das charakteristische Eingangstor, ein Candi Bentar, steht stolz als Grenze zwischen der Außenwelt und dem heiligen Raum. All diese Elemente verschönern nicht nur die Tempelanlage, sondern tragen auch tiefgründige spirituelle Bedeutung.
Grote Ceremoniën en Vieringen in Pura Besakih
Als het spirituele centrum van alle tempels in Bali is Pura Besakih altijd de locatie voor diverse grote ceremonies en vieringen van de Hindoe-gemeenschap, waarvan één de Ida Bhatara Turun Kabeh is.
Ida Bhatara Turun Kabeh
[ALT IMG: Pura Besakih Ida Bhatara Turun Kabeh - Indonesia Travel]
Ida Bhatara Turun Kabeh is een grote ceremonie die jaarlijks in Pura Besakih wordt gehouden. Gewoonlijk vindt deze plaats tijdens het hoogtepunt van de Bhatara Turun Kabeh ceremonie in de maand Kedasa, ongeveer maart-april volgens de Balinese kalender.
Tijdens deze ceremonie geloven de Balinese Hindoes dat alle manifestaties van de goden (Ida Betara) naar de aarde afdalen en verblijven in Pura Besakih.
Duizenden gelovigen uit verschillende regio’s komen samen om hun devotie te tonen, offers te brengen en deel te nemen aan betekenisvolle rituelen.
Gedurende de ceremonie voelt elk deel van het Pura Besakih complex ‘levendig’ aan, niet alleen als heilig gebouw, maar ook als een ontmoetingsplek tussen mens en het goddelijke.
Panca Wali Krama
[ALT IMG: Pura Besakih Panca Wali Krama - Indonesia Travel]
Panca Wali Krama is een grote ceremonie die eens in de tien jaar in Pura Besakih wordt georganiseerd. Het doel van dit ritueel is om het universum te zuiveren en de balans in de natuur te bewaren.
Tijdens de uitvoering komen Hindoes uit alle hoeken van het eiland met grote aantallen offers, waaronder ‘sajen bebangkit’ en ‘banten agung’.
Tijdens deze ceremonie wordt het hele tempelcomplex prachtig versierd en verandert de sfeer in een zeer heilige. Het is ook een moment van gezamenlijke bezinning voor de Hindoes om te herinneren dat het leven in harmonie moet zijn met de natuur, medemensen en God.
Eka Dasa Rudra
[ALT IMG: Pura Besakih Eka Dasa Rudra - Indonesia Travel]
Als de grootste en heiligste ceremonie in de Balinese hindoeïstische traditie, wordt Eka Dasa Rudra slechts eens per 100 jaar in Pura Besakih uitgevoerd.
Het doel is om negatieve energieën te neutraliseren en de universele balans van de wereld te herstellen. Dit ritueel omvat de verering van elf Rudra-goden, symbolen van kracht om de wereld te reinigen van negatieve energie.
Historisch gezien vond de laatste Eka Dasa Rudra plaats in 1979 en werd bijgewoond door duizenden gelovigen en nationale leiders. Door de enorme schaal en betekenis staat deze ceremonie bekend als het spirituele hoogtepunt van de Balinese Hindoes.
Voorbereiding voor een Bezoek aan Pura Besakih
Voordat je Pura Besakih bezoekt, zijn er enkele belangrijke zaken die je moet voorbereiden, zoals kleding, bezoektijd en lokale regels die je moet kennen.
- Draag gepaste en nette kleding. Alle bezoekers zijn verplicht een sarong (kamen) en sjaal te dragen. Als je die niet bij je hebt, kun je ze huren bij de ingang.
- Kom in de ochtend. De sfeer ’s ochtends bij Pura Besakih is koeler, rustiger en plechtiger. Dit is het beste moment om de schoonheid van de tempelarchitectuur te bewonderen en de spirituele sfeer te ervaren.
- Maak gebruik van een lokale gids. Zo kun je dieper inzicht krijgen in de symboliek en geschiedenis van elk deel van de tempel. Een gids maakt je ervaring betekenisvoller.
- Respecteer altijd de Hindoe-gelovigen die aan het bidden zijn. Zorg ervoor dat je de aanbidding niet verstoort, vermijd heilige gebieden die gemarkeerd zijn als verboden toegang, en houd je stem laag om de sacrale sfeer van Pura Besakih te behouden.
Geschatte Kosten
- Toegangsticket: Rp60.000 tot Rp100.000 (inclusief huur van sarong en sjaal)
- Huur lokale gids (optioneel): Rp50.000 tot Rp100.000
- Vervoer van Ubud/Kuta naar Besakih: Rp300.000 tot Rp500.000 (retour, afhankelijk van vervoersmiddel)
- Eten of drinken bij de locatie: Rp30.000 tot Rp50.000
- Totale geschatte lokale kosten: Vanaf Rp150.000 tot Rp650.000
Vliegticket naar Bali (retour):
- Van Jakarta: Rp1.000.000 tot Rp1.800.000
- Van Surabaya: Rp800.000 tot Rp1.400.000
- Van Makassar: Rp1.200.000 tot Rp2.000.000
- Van Medan: Rp1.500.000 tot Rp2.500.000
Totale geschatte kosten voor de hele reis: Vanaf Rp1.000.000 tot Rp3.000.000 per persoon.
De Betovering Rondom Pura Besakih
Na je bezoek aan Pura Besakih, haast je niet meteen naar huis. Je kunt ook enkele andere prachtige plekken op Bali ontdekken:
1. Gunung Agung Basecamp
Dit is het startpunt voor de beklimming van Gunung Agung, de hoogste en heiligste berg van Bali. Hier beginnen klimmers vaak hun nachtelijke tocht om de zonsopgang vanaf de top te zien.
2. Bukit Jambul
Langs de route naar Pura Besakih is Bukit Jambul een fotoplek met uitzicht op terrasvormige rijstvelden en groene valleien. Een perfecte plek om even uit te rusten en te genieten van het panorama van Oost-Bali.
3. Dorp Sidemen
Een paradijs voor liefhebbers van rust en authenticiteit. Dit dorp staat bekend om zijn uitgestrekte rijstvelden, traditionele weefkunst en de typische langzame levensstijl van Bali, nog ongerept en ver weg van het toerisme.
4. Tirta Gangga
Een exotische water tuin die vroeger deel uitmaakte van het koninklijk paleis van Karangasem. Met stenen bassins, fonteinen en standbeelden is het een mooie en historische plek om te fotograferen en te ontspannen.
Tijd om Pura Besakih te Bezoeken
Pura Besakih is niet alleen een plek om te fotograferen of oude architectuur te bewonderen, het is een spirituele ruimte vol betekenis. De sfeer is rustig, heilig en brengt je dichter bij de lokale Balinese wijsheid en religieuze waarden.
Deze plek is ideaal voor solo reizigers die een diepe innerlijke ervaring zoeken. Veel solo reizigers komen hierheen om rust te vinden of gewoon te reflecteren in een sterke spirituele sfeer.
Voor stellen die op huwelijksreis zijn, biedt Pura Besakih een romantisch alternatief dat anders is dan de stranden: stiller, betekenisvoller, en met de kans om te verbinden met de authentieke Balinese ambiance.
En voor families, vooral met kinderen, is deze plek een waardevolle educatieve ervaring. Kinderen kunnen leren de cultuur en tradities te waarderen en zien hoe de Balinezen hun spirituele leven toegewijd beleven.
Kortom, wie je ook bent — alleen, met z’n tweeën, of met familie — Pura Besakih raakt altijd op zijn eigen manier je hart en biedt een onvergetelijke ervaring.
Hier kun je Bali in zijn volle omvang beleven, tot het spirituele hart dat al eeuwenlang leeft. Dus, wanneer ben jij klaar om het meest heilige en ontroerende Bali te ervaren?
