Een bezoek aan Yogyakarta voelt niet compleet zonder het paleiscomplex met eigen ogen te hebben gezien.
Gelegen in het hart van de stad Yogyakarta is het geen geheim dat het Kraton van Yogyakarta het fysieke symbool is van de Javaanse cultuuridentiteit die tot op de dag van vandaag stevig overeind blijft staan.
Korte Geschiedenis van het Kraton van Yogyakarta
Het ontstaan van het Kraton van Yogyakarta is nauw verbonden met het Verdrag van Giyanti dat werd ondertekend op 13 februari 1755. Dit verdrag werd afgesloten tussen de VOC, het Sunanrijk van Surakarta en het Sultanaat van Ngayogyakarta (het Kraton van Yogyakarta).
Volgens het verdrag werd overeengekomen dat het islamitische Mataram-koninkrijk werd opgesplitst in twee delen namelijk het Sunanrijk van Surakarta onder leiding van Pakubuwono III en het Sultanaat van Ngayogyakarta onder leiding van Mangkubumi oftewel Sri Sultan Hamengkubuwono I.
Na de opsplitsing kreeg het Kraton van Yogyakarta enkele verplichtingen ten opzichte van de VOC en het Sunanrijk van Surakarta. Het moest onder andere voedselproducten aan de compagnie leveren tegen een vaste prijs, het gezag over Madura en kustgebieden afstaan aan de VOC en zich houden aan de eerder gesloten overeenkomsten.
Ten opzichte van Pakubuwono III moest het Kraton van Yogyakarta klaarstaan om militaire steun te verlenen indien nodig.
Bij de bouw van het Kraton ontwierp Sri Sultan Hamengkubuwono I zelf het paleis en de ruimtelijke indeling. Het complex diende niet alleen als residentie voor de koninklijke familie, maar werd ook ingericht als centrum voor bestuur, cultuur en spiritualiteit van het volk.
Tot op de dag van vandaag is het Kraton van Yogyakarta nog steeds de officiële residentie van de koninklijke familie onder leiding van Sri Sultan Hamengkubuwono X. Het blijft ook een cultureel middelpunt en wordt gebruikt voor traditionele ceremonies zoals Grebeg Maulud, een hoogtepunt dat jaarlijks door de inwoners van Yogyakarta wordt verwacht.
Het Betekenisvolle Ontwerp van het Kraton van Yogyakarta
Sri Sultan Hamengkubuwono I bouwde elk hoekje en elke ruimte van het Kraton volgens de Javaanse kosmologie.
Dit is onder meer zichtbaar in de ruimtelijke indeling van het Kraton van Yogyakarta die in harmonie is met een filosofisch concept dat luidt Sangkan Paraning Dumadi. Deze filosofie verwijst naar de oorsprong van het leven en het uiteindelijke doel van de mens.
Bovendien ontwierp Sultan Hamengkubuwono I de hoofdgebouwen van het Kraton — waaronder de Bangsal Pagelaran, Bangsal Kencono en Bangsal Kedaton — in lijn met een denkbeeldige as tussen de Merapi-vulkaan en de Zuidzee. Deze ruimtelijke oriëntatie symboliseert de balans van het universum.
Daarnaast ontwierp Sri Sultan Hamengkubuwono ook de ornamenten in het Kraton met specifieke kleuren die typerend zijn voor de Javaanse samenleving zoals geel, goud en groen. Deze kleuren worden gecombineerd met traditionele batikmotieven wat niet alleen esthetische waarde toevoegt maar ook diepgewortelde levensfilosofieën van de bevolking van Yogyakarta weerspiegelt.
3 Redenen om het Kraton van Yogyakarta te Bezoeken
Het Kraton van Yogyakarta is niet zomaar een historisch gebouw. Deze plek is uitgegroeid tot een van de belangrijkste culturele iconen van Indonesië.
Voor wie al wandelend de traditionele Javaanse cultuur uit het verleden wil ervaren zijn hier drie redenen waarom het Kraton van Yogyakarta de perfecte bestemming is:
1. Authentieke Javaanse Cultuur
Hoewel niet alle delen van het Kraton toegankelijk zijn voor bezoekers kun je als bezoeker toch door een groot deel van het complex wandelen.
Daar kun je het dagelijkse leven van de abdi dalem (paleisbedienden) van dichtbij meemaken terwijl zij nog steeds traditionele Javaanse kleding dragen zoals beskap blangkon en jarik.
Tot op de dag van vandaag hebben deze abdi dalem de taak om het paleisterrein te onderhouden traditionele ceremonies voor te bereiden en bezoekers te informeren over het Kraton.
Wat het bijzonder maakt is de toewijding waarmee zij hun taken uitvoeren, een levend bewijs dat de Javaanse traditie in het Kraton nog springlevend is.
2. Historische Collecties in het Kratonmuseum
Voor wie het nog niet weet, het Kraton van Yogyakarta heeft een museum dat open is voor het publiek.
Het museum herbergt een indrukwekkende collectie van koninklijke erfstukken zoals krissen (koninklijke wapens) gouden rijtuigen gamelaninstrumenten en geschenken van bevriende landen.
Elke collectie vertelt een verhaal en fungeert als stille getuige van de lange geschiedenis van het Kraton als centrum van de Javaanse beschaving.
3. Traditionele Kunstvoorstellingen
Het Kraton biedt ook live culturele optredens zoals klassieke Javaanse dans schaduwpoppen (wayang kulit) en gamelanmuziek — allemaal toegankelijk voor bezoekers.
Deze optredens worden meestal gehouden in de Bangsal Srimanganti een paviljoen binnen het Kraton dat speciaal bedoeld is voor artistieke en culturele evenementen.
De voorstellingen vinden doorgaans plaats elke dag om 10.00 uur al kan het schema veranderen afhankelijk van de omstandigheden.
Hoe Kom Je bij het Kraton van Yogyakarta?
Het Kraton van Yogyakarta is zeer gemakkelijk bereikbaar omdat het zich in het hart van de stad bevindt, namelijk aan de Jalan Rotowijayan in het district Keraton.
Als je je al in de omgeving van Malioboro bevindt zijn er verschillende manieren om het Kraton te bereiken.
1. Te Voet (ongeveer 10 minuten)
Lopen is een van de prettigste manieren om het Kraton te bereiken. Zo kun je onderweg genieten van de sfeer van Yogyakarta en de omgeving in je opnemen.
Vanaf het zuidelijke uiteinde van Malioboro loop je richting het Alun-Alun Utara (Noordplein).
Vanaf daar volg je de borden in zuidwestelijke richting naar het Kraton. De wandeling bedraagt slechts ongeveer 800 meter tot 1 kilometer.
2. Met de Trans Jogja-bus
Als wandelen niet jouw voorkeur heeft kun je de Trans Jogja-bus nemen op lijn 1B (Terminal Prambanan - Malioboro - Jogja City Mall) of lijn 2B (Jombor - Malioboro - Terminal Giwangan) en uitstappen bij halte Ahmad Yani of halte Malioboro 1.
Vanaf daar kun je verder reizen met een becak of een motortaxi (ojek). Een rit met Trans Jogja kost slechts Rp3.500 wat het tot een ideale optie maakt voor backpackers of reizigers met een klein budget.
3. Met een Becak of Andong
Vanaf Malioboro of de omgeving van Alun-Alun Utara kun je ook een traditionele becak of een andong (paardentram) nemen. Naast het feit dat dit iconisch is biedt het ook een authentieke Jogja-ervaring.
De prijs kun je rechtstreeks met de bestuurder onderhandelen en ligt meestal tussen Rp20.000 en Rp50.000 afhankelijk van de afstand.
Reizen per becak of andong is een plezierige manier om de sfeer van Yogyakarta op een ontspannen en unieke manier te beleven. Langs de route geniet je van het uitzicht op de oude stad en de karakteristieke geluiden van dit traditionele vervoermiddel die zorgen voor een warme en gedenkwaardige ervaring.
4. Online Taxi of Scooter Huren
Grab Gojek en andere motortaxi’s zijn gemakkelijk te vinden in het stadscentrum.
De kosten zijn redelijk meestal tussen de Rp12.000 en Rp15.000 afhankelijk van het minimumtarief op het moment van je bezoek.
Als je liever een scooter voor een hele dag huurt betaal je ongeveer Rp75.000 per dag.
Dit is een uitstekende keuze als je de stad op eigen tempo en met meer vrijheid wilt verkennen.
Bezoektips voor het Kraton van Yogyakarta
Om jouw bezoek aan het Kraton van Yogyakarta nog gedenkwaardiger te maken vind je hier enkele handige tips zoals het beste tijdstip om te komen en welke regels je moet kennen voordat je het paleis betreedt:
1. Beste Tijd om te Bezoeken
De aanbevolen tijd om het Kraton te verkennen is in de ochtend tussen 9.00 en 11.00 uur.
Op dit moment is het weer nog aangenaam koel en zijn er meestal nog culturele voorstellingen aan de gang.
2. Draag Gepaste Kleding
Voor de inwoners van Yogyakarta is het Kraton een heilige en respectvolle plek.
Daarom wordt bezoekers aangeraden om gepaste en comfortabele kleding te dragen tijdens hun bezoek.
3. Toegangstickets
De toegangsprijs voor het Kraton is nog steeds relatief goedkoop.
Voor binnenlandse bezoekers bedraagt het ticket Rp15.000 en voor internationale bezoekers Rp25.000.
Tijd om op Vakantie te Gaan naar het Kraton van Yogyakarta
Het Kraton van Yogyakarta is meer dan alleen een toeristische bestemming, het is een plek waar bezoekers een spirituele en culturele ervaring kunnen beleven die het begrip van de Indonesische cultuur verrijkt.
Elke hoek van het paleis draagt sporen van een eeuwenoude beschaving die niet alleen het oog verwent maar je ook onderdompelt in de levensfilosofie van de Javaanse samenleving.
Waar wacht je nog op? Tijd om je koffer in te pakken en jezelf klaar te maken om het Kraton van Yogyakarta te verkennen.
